Xây dựng và thiết kế hố xi phông cho ao nuôi, đặc biệt là các ao nuôi tôm công nghệ cao đã dần trở thành vấn đề đáng quan tâm của bà con nuôi tôm.
Xi phông hỗ trợ cho môi trường ao nuôi tôm
Đáy ao là nơi quy tụ tất cả các chất thải như phân tôm, vỏ tôm từ quá trình lột xác, thức ăn thừa, xác sinh vật – vi sinh vật, tảo,… chúng là nguyên nhân sinh ra khí độc NH3, NO2,… làm ảnh hưởng đến sức khỏe con tôm. Một trong số các nguyên nhân gây bệnh phổ biến trên tôm ( Vibrio spp, Tảo độc, Gregarine, Zoothamnium,…) luôn bắt nguồn từ ô nhiễm hữu cơ trong ao. Nên việc quản lý tốt nguồn hữu cơ xấu cũng là cách kiểm soát tối đa nguy cơ nhiễm bệnh trên tôm.
Để giải quyết vấn đề này, bà con thường đánh vi sinh để giảm hàm lượng khí độc trong ao. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ giải quyết phần ngọn, phần gốc chưa được giải quyết triệt để.
Xi phông đáy là hệ thống được trang bị trong ao có chức năng hút, loại bỏ mùn bả hữu cơ dưới đáy ao. Đây là giải pháp quản lý chất thải hiệu quả giúp cải thiện tốt chất lượng nước ao nuôi.
Xi phông không chỉ là phương pháp “phòng bệnh”, hơn nữa còn hỗ trợ “trị bệnh”. Việc thường xuyên xi phông sẽ giúp cho nước ao luôn sạch, xử lý triệt để các chất thải, để khí độc không còn là nỗi lo cho người nuôi.
Hệ thống xi phông đem lại vô vàng lợi ích
Vỏ tôm, xác tôm được hút ra từ hố xi phông. Ảnh: baolongan.vn
Hệ thống xi phông là một thứ hỗ trợ người nuôi có một vụ tôm thành công, môi trường nước sạch sẽ cho tôm một quá trình sinh trưởng tốt. Dưới đây là các lợi ích mà hố xi phông mang đến cho ao nuôi:
– Loại bỏ các chất thải, thức ăn dư thừa ở đáy ao nuôi.
– Xi phông sẽ giúp hạn chế việc sử dụng các hóa chất độc hại vào ao nuôi gây ảnh hưởng đến tôm.
– Giảm việc hình thành khí độc, giúp giải phóng khí độc trong ao nuôi. Đặc biệt là khí H2S.
– Giá thành rẻ, giảm chi phí sử dụng hóa chất để xử lý lớp nền đáy, giảm lượng tôm bệnh.
– Nâng năng suất, chất lượng tôm.
Lựa chọn và thiết kế hố xi phông đúng cách
Để xây dựng hố xi phông cho ao tôm, bạn có thể tham khảo các nguyên tắc và cách thức sau:
– Thiết kế hệ thống xi phông
Thiết kế hệ thống xi phông cho ao tôm cần đảm bảo hiệu suất và hiệu quả trong việc thu gom bùn đáy và xả nước. Hệ thống xi phông bao gồm các thành phần như hố xi, phông, ống dẫn nước và bơm nước.
– Vị trí và kích thước hố xi phông
Xác định vị trí và kích thước hố xi phông phù hợp với kích thước và hình dạng của ao tôm. Hố xi phông nên được đặt ở vị trí thuận lợi để thu gom bùn đáy và xả nước một cách hiệu quả.
– Chọn vật liệu xi phông
Hiện tại, có hai vật liệu cơ bản để làm hố xi phông đó chính là sử dụng hố xi phông bằng xi măng và hố xi phông composite. Ở mỗi loại đều được xây dựng ngoại hình giống nhau, chỉ khác nhau về vật liệu nhưng lại có các ưu và nhược điểm cạnh tranh nhau như sau:
Hố xi phông bằng xi măng
Loại hố này được người nuôi xây lên dựa vào kích thước của ao nuôi mà lựa chọn phù hợp. Hố sẽ được xây bằng xi măng trộn với các nguyên liệu khác như cát, nước và phụ liệu khác nếu cần thiết.
Hố xi phông xi măng được xây trực tiếp lên bề mặt đáy ao nuôi. Ảnh: Sưu tầm
Ưu điểm: Hố xi phông bằng xi măng có ưu điểm về chi phí đầu tư ban đầu ít. Nhưng nếu bà con không nắm vững kiến thức để xây dựng, khoản chi phí này có thể tăng lên hơn so với dự định.
Nhược điểm: Do được xây lên bằng xi măng, hố dễ bị bám bẩn, rong rêu và chất thải bám vào tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển. Một số người nuôi hiện đã bỏ cách xây dựng hố này cho quá trình chùi rửa quá mất thời gian, không đảm bảo sạch như ban đầu.
Ngoài ra, hố xi phông bằng xi măng khi được sử dụng ở những khu vực nuôi tôm có nước mặn điển hình như ĐBSCL thì khả năng bị ăn mòn là rất cao, dẫn đến tuổi thọ không bền bỉ. Người nuôi phải tốn chi phí sửa chữa sau mỗi vụ nuôi.
Khi xây hố xi phông bằng xi măng, bà con cần có thời gian chờ cho hố khô, cứng rồi mới sử dụng được.
Hố xi phông Composite
Hố xi phông composite là một loại hố xi phông được làm bằng vật liệu composite. Với cấu tạo gồm 2 lớp: lớp trong cùng là lớp nhựa dẻo, lớp ngoài cùng là lớp sợi thủy tinh hoặc sợi carbon. Hiện nay, chúng được sử dụng rộng rãi trong ngành nuôi tôm công nghiệp.
Hố xi phông composite. Ảnh: Sưu tầm
Ưu điểm: So với hố xi phông truyền thống, hố xi phông composite có nhiều ưu điểm vượt trội hơn như khả năng chịu lực cao, độ bền lâu, khả năng chống ăn mòn và chịu nhiệt tốt. Lớp nhựa dẻo giúp bảo vệ ống xi phông khỏi bị ăn mòn và hóa chất. Lớp sợi thủy tinh, carbon có tác dụng gia cường cứng và độ bền cao.
Hố xi phông composite được cho rằng có độ bền hơn 10 năm. Bền trong môi trường nước mặn, không bị ăn mòn. Ngoài ra, với lớp bề mặt trơn láng giúp bà con dễ dàng vệ sinh sạch sẽ, vi khuẩn sẽ không tích tụ lại được.
Nhược điểm: Do dược làm bằng composite, chúng sẽ có chi phí đầu tư cao hơn. Phù hợp cho các hộ nuôi có điều kiện kinh tế cao.
Tóm lại, giữa hố xi phong truyền thống và hố xi phông composite đều có các ưu nhược điểm riêng biệt. Nhưng nhìn chung, chúng vẫn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, đó chính là thu gom chất thải đáy ao hiệu quả, hỗ trợ ao nuôi sạch hơn. Vì vậy, khi tiến hành chọn hố xi phông cho ao, bà con nên tham khảo và lựa chọn loại phù hợp với ao và điều kiện kinh tế cá nhân.
