Một số nhà nghiên cứu đã tiến hành thí nghiệm việc sử dụng lưới cá chuyên dụng (kết hợp lưới đánh bắt thông thường với thiết bị cảm ứng rung) để tăng tỷ lệ trốn thoát của các cá thể cá có kích thước nhỏ khi va phải lưới kéo trong hoạt động đánh bắt thương mại.
Vấn đề đặt ra
Việc loại bỏ các sản phẩm cá không đạt tiêu chuẩn sau đánh bắt hàng năm của nghề cá biển toàn cầu trong giai đoạn 2010 – 2014 là khoảng 9,1 triệu tấn, chiếm khoảng 10,8% tổng sản lượng đánh bắt hàng năm. Con số này thay đổi tùy theo khu vực và từng loại thiết bị.
Ví dụ, ở Đông Bắc Đại Tây Dương và Tây Bắc Thái Bình Dương, tỷ lệ loại bỏ hàng năm chiếm 39% tổng lượng đánh bắt hàng năm, trong đó, đánh bắt bằng lưới kéo chiếm 33%.
Vấn đề này dự kiến sẽ tác động đến hệ sinh thái biển và quản lý nguồn lợi trên toàn cầu. Mức độ thải bỏ cao trong nghề cá biển có thể đe dọa đến sự bền vững trong tương lai, do gây ra tỷ lệ tử vong từ việc đánh bắt không cần thiết, được cho là lãng phí tài nguyên thiên nhiên. Ngoài ra, vấn đề loại bỏ gây khó khăn cho việc thiết kế và thực hiện công tác quản lý nghề cá.
Vì vậy, trong những năm gần đây, các quốc gia đã tăng cường các quy định đối với nghề đánh bắt cá, tiến hành quản lý bằng hạn ngạch thải bỏ, quy định chế độ không thải bỏ và đánh bắt có chọn lọc để giảm lượng chất thải.
Tại Vịnh St. Lawrence (Canada), hai loài cá hồng được đánh bắt thương mại là loài Sebastes mentella/ fasciatus – cá hồng Đại Dương. Những loài này phát triển chậm, trưởng thành muộn và có tuổi thọ cao nên dễ bị đánh bắt quá mức. Nguồn sinh khối cá hồng lớn hiện được tìm thấy ở Vịnh St. Lawrence sẽ dẫn đến việc mở cửa trở lại nghề đánh bắt cá thương mại, điều này sẽ đe dọa đến sinh khối của các cá thể cá nhỏ ngày càng tăng.
Thiết lập nghiên cứu
Để giảm việc đánh bắt cá có kích thước nhỏ hơn trong hoạt động đánh bắt cá bằng lưới kéo ở Vịnh St. Lawrence, Canada, các chuyên gia đã phát triển một loại lưới đánh bắt kết hợp công nghệ mã hóa rung.
Hệ thống này sử dụng một thiết bị kích thích cơ học, một mảnh vải nhựa PVC hình elip, được gắn vào mặt sau của codend T90 tạo sức nâng và kéo để gây ra những chuyển động rung. Thiết bị này có thể kích thích sự di chuyển của cá và nâng cao khả năng trốn thoát khỏi lưới cho những cá thể có kích thước nhỏ, đặc biệt là khi kết hợp với mã hóa rung để duy trì độ rộng mắt lưới.
Hình ảnh thiết bị mã hóa hoạt động trong giai đoạn thử nghiệm ở bể chứa. Ảnh: globalseafood.org
Kết quả
Kết quả sơ bộ các nhà khoa học thu được từ một thử nghiệm trên biển quy mô nhỏ cho thấy rằng hệ thống mã hóa rung đã làm giảm việc đánh bắt loài cá hồng có kích thước nhỏ trong hoạt động đánh bắt bằng lưới kéo được đánh giá là dễ xử lý và có thể được sử dụng trong bối cảnh thương mại.
Các thử nghiệm trong bể chứa có ống dẫn cho thấy hệ thống này khả quan hơn nhiều so với bộ mã T90, có tỷ số biên độ, chu kỳ lớn hơn và lực cản cao hơn. Chuyển động này có thể dẫn đến việc giảm sản lượng đánh bắt cá hồng nhỏ, cải thiện khả năng tiếp xúc và có khả năng thúc đẩy cá trốn thoát qua việc duy trì khe hở của các mắt lưới.
Những con cá hồng nhỏ hơn đã được chứng minh là ít bị giữ lại do xác suất tiếp xúc của vùng mã hóa rung được cải thiện. Các thiết bị kích thích tích cực đã được chứng minh là làm tăng khả năng trốn thoát của cá nhỏ, điều này có thể cải thiện xác suất tiếp xúc giữa cá và lưới mã hóa.
Việc quét các tấm phía trên và phía dưới khi khung lưới di chuyển theo chiều dọc có thể làm giảm không gian trong khung lưới, điều này có thể làm giảm không gian bơi sẵn có của cá trong khung lưới cũng như khoảng cách giữa các mắt lưới và cá. Những tác động này có thể làm tăng sự tiếp xúc của cá với mắt lưới và thâm nhập qua mắt lưới, thay vì bị tác động vào phần mã hóa và ngăn cản việc thoát ra ngoài.
Nhìn chung, xác suất cá thoát khỏi lưới mã hóa có liên quan đến khoảng cách của cá giữa thiết bị rung và tấm mã hóa. Khoảng cách này có thể giảm khi tỷ lệ biên độ ngày càng tăng (trung bình khoảng cách tối thiểu tổng thể đến các tấm mã hóa giảm), dẫn đến nhiều cá trong vùng mã hóa tiếp xúc với mắt lưới và do đó tăng khả năng trốn thoát. Nghiên cứu trong tương lai nên xem xét việc sử dụng camera để ghi lại hành vi của cá đối với lưới cá chuyên dụng.
Nghiên cứu này đã phát triển một mã rung quy mô đầy đủ từ mã T90 90 mm, được đề xuất thay thế mã T0 90 mm hiện được quy định để cải thiện khả năng chọn lọc kích thước của nghề đánh bắt cá hồng ở Vịnh St. Lawrence – nơi có trữ lượng lớn Sebastes mentella.
Kết quả sơ bộ của các chuyên gia từ thử nghiệm trên biển cho thấy rằng việc sử dụng kết hợp thiết bị đánh cá với hệ thống mã hóa rung làm giảm khả năng bắt cá nhỏ hơn so với chỉ mã hóa T90, điều này đã cho thấy sự cải thiện lớn khi so sánh với mã hóa T0 truyền thống được sử dụng.
Việc phát triển các phương pháp mới để duy trì sự bền vững trong các hoạt động đánh bắt cá là cần thiết nhằm ngăn chặn việc đánh bắt quá mức, giảm thiểu tỷ lệ các kích cỡ cá không đạt bị loại bỏ sau thu hoạch.
Trong nghiên cứu này, phương pháp kết ứng mã hóa rung đã cho thấy tiềm năng được sử dụng để đánh bắt một cách bền vững và giảm thiểu số lượng cá nhỏ mắt lưới so với lưới đánh bắt truyền thống trước đây.
