Nuôi ba ba trong bể xi măng là mô hình dễ nuôi, dễ quản lý và mang lại hiệu quả kinh tế cao, nếu người nuôi nắm vững các kỹ thuật cơ bản trong chăm sóc và quản lý ba ba.
Thiết kế ao nuôi
Làm bể nuôi ba ba tại nơi yên tĩnh, yêu cầu cấp và tiêu nước thuận tiện, bể nuôi tốt nhất nên có hình chữ nhật. Bể nuôi ba ba cần được xây bằng gạch và láng xi măng. Diện tích trên 10 m2, nước sâu 0,6 – 1m. Có cống tràn (miệng cống ngăn bằng lưới sắt) để giữ mức nước cố định ở mức cao nhất, có cống tháo ở đáy thuận lợi để bớt công bơm, tát nước. Quanh bể cũng nên để một khoảng đất trồng cây bóng mát, bắc cầu cho ba ba lên xuống, thềm để ngập nước và thả kín bèo tây. Trường hợp nuôi nhiều ba ba cỡ khác nhau phải làm nhiều ao, hay ngăn ao phân loại lớn bé để nuôi riêng.
Trước khi thả ba ba vào bể nuôi, cần đảm bảo nước trong bể sạch sẽ, đã được tiêu độc khử trùng và không chứa mầm bệnh. Cần duy trì nhiệt độ trong bể ở mức 25 – 300C.
Thả giống
Nếu nuôi ba ba trong bể xi măng ở quy mô hộ gia đình, quy mô nhỏ, có thể thả với mật độ 0,5 – 1 con/m2, còn nuôi theo hướng thâm canh thì mật độ nuôi ba ba thích hợp là từ 4 – 5 con/m2. Nếu nuôi ba ba con để ương lấy giống thì giai đoạn mới nở đến khi được 35 ngày tuổi là 20 – 30 con/m2; giai đoạn 35 – 90 ngày tuổi mật độ trung bình 10 – 15 con/m2. Đối với ba ba đẻ, thì mật độ bãi đẻ trung bình 1 m2 dùng cho 10 – 15 con cái.
Mùa vụ nuôi ba ba thương phẩm thường từ tháng 2 – 3 hàng năm. Trước khi thả ba ba vào bể, bể nuôi cần được vệ sinh sạch sẽ, tiêu độc khử trùng, rồi mới tiến hành thả. Cần chọn những con giống khỏe, ngoại hình hoàn chỉnh, không bị xây xát. Ba ba giống đem thả cần có trọng lượng trung bình 100 g/con, tỷ lệ các con đồng đều nhau.
Thức ăn
Bệ, máng đựng thức ăn cho ba ba đặt ổn định. Bệ được xây bằng gạch lát xi măng, trong ao nên có 2 – 4 bệ máng đựng thức ăn (máng được đóng bằng gỗ có thành cao 5 – 10 cm). Bệ, máng chìm ngập sâu 20 cm. Có thể dùng mẹt, nia treo ngập nước 20 cm.
Thức ăn chủ yếu là động vật sống hay đã chết như: giun, ốc, hến, cá, mỡ trâu bò, ruột, phế phẩm các lò mổ… Thức ăn phải vừa cỡ miệng ba ba, cho ăn đều. Có thể chủ động gây thức ăn bằng cách nuôi cách nuôi cá mè, rô phi, ốc vặn… Chế biến thức ăn tổng hợp từ chất bột, cám bột cá, bột đậu tương sao cho đạm tổng số 40 – 43%. Không dùng bột cá mặn hay cá tép đã ướp mặn. Lượng thức ăn hàng ngày khoảng 5 – 8% trọng lượng ba ba có trong ao.
Tập cho ba ba có thói quen ăn tại một địa điểm nhất định, nên cho ba ba ăn trên bờ, không nên thả thức ăn xuống nước sẽ gây ô nhiễm nguồn nước và dễ phát triển thành bệnh. Nếu nuôi ba ba lấy giống, cho ba ba ăn 2 bữa vào buổi sáng và chiều, bữa chính là vào buổi chiều tối. Ba ba ương, nên chia thức ăn làm 4 bữa vào tháng đầu tiên, sang tháng thứ 2 chia làm 3 bữa, đến tháng thứ 3 thì chia làm 2 bữa như bình thường. Nuôi ba ba thương phẩm, nếu thời tiết mát mẻ có thể tăng khẩu phần ăn lên khoảng 5% với tổng trọng lượng trong bể nuôi. Khi thời tiết nắng nóng thì giảm thức ăn xuống còn 2 – 3% với tổng trọng lượng bể nuôi. Thời điểm từ tháng 4 – 11 tập trung vỗ béo cho ba ba để xuất bán, lượng thức ăn cho ba ba lúc này cần đầy đủ dinh dưỡng
Trước khi cho ăn phải dọn sạch sàn, máng cho ăn. Điều chỉnh thức ăn theo thời tiết để tránh bị lãng phí ảnh hưởng đến chất nước. Ba ba ăn khỏe, hoạt động mạnh khi nhiệt độ nước từ 22 – 320C, trên 350C ít ăn hoặc ngừng ăn, dưới 120C ngừng ăn. Ở miền Bắc, trước khi vào mùa đông cho ăn thức ăn giàu dinh dưỡng và có độ béo cao như mỡ trâu, mỡ bò… để ba ba tích lũy mỡ dùng trong mùa đông
Quản lý, chăm sóc
Phải đảm bảo yên tĩnh, hạn chế việc tháo nước và đánh bắt gây hoảng sợ cho ba ba. Nước bể phải luôn sạch, không để bị thối bẩn. Nuôi vào mùa đông cần có biện pháp chống rét cho ba ba như dâng cao mực nước, thả bèo tây… Cần thay nước bể nuôi định kỳ, đảm bảo nguồn nước sạch sẽ cho ba ba. Trước mỗi mùa vụ nuôi, cần dọn dẹp sạch sẽ bể nuôi, rắc một lớp vôi bột xuống đáy bể để khử trùng. Có thể sử dụng thuốc khử trùng sát khuẩn CloraminB để đảm bảo nguồn nước sạch sẽ cho ba ba sinh sống khỏe mạnh. Kiểm soát mật độ nuôi trong bể xi măng, không để mật độ trong bể nuôi quá dày. Nếu trong bể nuôi có con bị bệnh cần phải bắt lên nuôi riêng biệt và dùng thuốc trị bệnh cho chúng.
Thu hoạch
Thu tỉa: Có thể xuống ao mò bắt, kéo lưới, cất vó hay chặn lối từ vườn xuống ao trực tiếp bắt. Thu toàn bộ: Tháo cạn, tát ao để bắt. Mùa thu hoạch chủ yếu vào tháng 11 – 12 và tháng 1 dương lịch, mùa này nhiệt độ thấp, tỷ lệ sống cao.
Hoàng Yến
