Bài viết này khám phá sâu về những nghiên cứu mới nhất về nhiễm EHP (Enterocytozoon hepatopenaei) tại các trang trại nuôi tôm, tác động của nó đối với hệ miễn dịch, tiêu hóa, trao đổi chất, sinh lý và quá trình phát triển của tôm.
Nhiễm EHP thường được nhận biết qua hiện tượng tăng trưởng chậm ở giai đoạn đầu của quá trình nuôi hậu ấu trùng, đang phổ biến tại các quốc gia như Thái Lan, Việt Nam, Indonesia, Malaysia, Ấn Độ và Trung Quốc.
Nhiễm EHP ở Tôm Thẻ Chân Trắng
Tôm thẻ chân trắng khi nhiễm EHP sẽ giảm đáng kể các enzyme tiêu hóa như α-amylase và lipase. Đồng thời, các chỉ số trao đổi chất như triglycerides (TG), protein tổng số (TP), cholesterol (CL), glucose (GL) và alanine aminotransferase (ALT) cũng giảm đi.
Phản ứng miễn dịch không đặc hiệu của tôm bị ảnh hưởng do nhiễm EHP, thể hiện qua sự giảm hoạt động của phosphatase kiềm (ALP), catalase (CAT), γ-glutamyl transferase (GGT), tổng khả năng chống oxi hóa (T-AOC), superoxide anion (SOA), phenoloxidase (PO) và tổng số lượng tế bào máu (THC).
Tôm bị nhiễm EHP thường có đặc điểm là tăng trưởng chậm ở giai đoạn đầu của quá trình sản xuất hậu ấu trùng
Ảnh Hưởng của Chất Lượng Nước và Hệ Thống Nuôi đến Nhiễm EHP
Nghiên cứu kết luận rằng tôm nuôi trong nhà kính ít bị nhiễm EHP hơn so với tôm nuôi trong ao đất. Các thử nghiệm PCR cũng chỉ ra rằng nồng độ cao của nitrit và amoniac có thể liên quan đến tỷ lệ nhiễm EHP cao hơn.
Nghiên cứu khác cho thấy nhiễm EHP có thể xảy ra ở độ mặn 2 ppt nhưng mức độ hiện diện và nghiêm trọng ở độ mặn 30 ppt cao hơn.
Sự Hiện Diện của EHP trong Các Sinh Vật Thủy Sinh Khác
Nghiên cứu tại Maoming, Trung Quốc, đã phát hiện EHP trong tôm thẻ chân trắng, tôm sú, cua, vẹm và chuồn chuồn thông qua xét nghiệm PCR. Cũng có bằng chứng về sự nhiễm EHP trong mỡ cơ thể của nhộng chuồn chuồn.
Tại Malaysia, EHP đã được tìm thấy trong 82 mẫu thủy sản từ ba ngành chính là Arthropoda, Mollusca và Chordata bằng phương pháp PCR, cho thấy EHP có thể lây lan qua các sinh vật thủy sinh khác.
Hệ Vi Sinh Vật Đường Ruột và Nhiễm EHP
Nghiên cứu mối liên hệ giữa nhiễm EHP và hệ vi sinh vật đường ruột ở tôm thẻ chân trắng cho thấy tôm nhỏ có mức EHP cao nhất. Mức độ nghiêm trọng của nhiễm EHP ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật tiêu hóa và thời gian nhiễm bệnh kéo dài.
EHP và Hội Chứng Phân Trắng (WFS)
Hội chứng phân trắng (WFS) gây bệnh cho tôm thẻ chân trắng và tôm sú trong ao nuôi thương phẩm
WFS gây bệnh cho tôm thẻ chân trắng và tôm sú, biểu hiện qua ruột trắng và gan tụy nhợt nhạt. Các nghiên cứu chỉ ra rằng WFS có thể liên quan đến tỷ lệ hiện diện và mức độ nghiêm trọng của nhiễm EHP, đặc biệt khi có sự hiện diện đồng thời của EHP và V. parahaemolyticus.
