Hiện nay, tồn tại nhiều vấn đề khác nhau liên quan đến việc sử dụng PCR làm tiêu chuẩn vàng để phát hiện mầm bệnh khi áp dụng vào tình trạng an toàn sinh học của thức ăn thủy sản có công thức.
Sự cần thiết của sản xuất thức ăn thuỷ sản đảm bảo an toàn sinh học
Tình trạng an toàn sinh học trong thức ăn có công thức, phát hiện ra nhiều vấn đề liên quan đến việc sử dụng PCR để phát hiện mầm bệnh. Tuy nhiên, biện pháp này cần được xem xét cẩn thận để đảm bảo các tiêu chuẩn dựa trên bằng chứng khoa học. Đồng thời bảo vệ lợi ích của từng bên liên quan và lan rộng ra toàn ngành.
Sản xuất thức ăn thủy sản công thức là giải pháp thay thế cho việc sử dụng thức ăn tươi và chưa qua chế biến, mang nguy cơ an toàn sinh học cao. Các tiêu chuẩn áp dụng để xác định rủi ro an toàn sinh học của thức ăn thủy sản công thức và các thành phần của chúng đang gây tranh cãi nhiều.
Phương pháp PCR được chứng nhận hiện tại không cho phép đánh giá toàn diện về an toàn sinh học của thức ăn thủy sản và không đáp ứng được mục đích.
PCR không cung cấp thông tin về khả năng lây nhiễm
PCR không cung cấp thông tin về khả năng lây nhiễm của sản xuất thức ăn thủy sản công thức. Chúng được sử dụng để khuếch đại một đoạn DNA mục tiêu. Kỹ thuật này có thể được sử dụng để phát hiện sự hiện diện của một mầm bệnh trong một mẫu vật. Tuy nhiên, không thể cung cấp thông tin về các yếu tố khác ảnh hưởng đến khả năng lây nhiễm của mầm bệnh đó.
PCR không cung cấp thông tin về khả năng lây nhiễm của thủy sản. Ảnh: Hóa chất nhà nông
Ví dụ, một mẫu thức ăn thủy sản công thức có thể dương tính với PCR với mầm bệnh A. Điều này cho thấy rằng mầm bệnh A có mặt trong mẫu thức ăn thủy sản công thức. Tuy nhiên, PCR không thể cung cấp thông tin về số lượng mầm bệnh A, độ bền của mầm bệnh A hoặc môi trường sống của mầm bệnh A.
Để đánh giá khả năng lây nhiễm của sản xuất thức ăn thủy sản công thức, cần sử dụng các phương pháp khác ngoài PCR.
PCR đưa ra kết quả không nhất quán
Sử dụng kỹ thuật PCR để phân tích thành phần thức ăn hay thức ăn thành phẩm hay không vẫn còn đang gây tranh cãi.
Bởi hầu hết tất cả các kỹ thuật PCR hiện nay sử dụng để xác định và phát hiện mầm bệnh bằng cách sử dụng các mẫu mô tươi hoặc thức ăn tươi, đại diện cho một nền mẫu hoàn toàn khác.
Ví dụ chiết xuất hoặc khuếch đại DNA trong quá trình phát hiện mầm bệnh dựa trên PCR. Do đó, kết quả dương tính giả hoặc âm tính giả để phát hiện mầm bệnh có thể dẫn đến kết luận sai lầm và có thể xảy ra sự không nhất quán của kết quả phân tích PCR lặp lại.
Sử dụng PCR cần được xem xét cẩn thận để đảm bảo các tiêu chuẩn dựa trên bằng chứng khoa học. Ảnh: Hóa chất nhà nông
Bộ dụng cụ PCR bán trên thị trường có đáng tin cậy
Hiện nay số lượng phòng thí nghiệm được OIE chỉ định trên thế giới còn rất hạn chế. Tuy nhiên, có rất nhiều bộ dụng cụ chẩn đoán PCR bán trên thị trường được nông dân sử dụng trực tiếp.
Các bộ dụng cụ này có thể khác nhau về độ nhạy và độ đặc hiệu, được sử dụng trong trường hợp không có quy trình vận hành tiêu chuẩn được OIE khuyến nghị để lấy mẫu và phân tích thức ăn.
Giả định “chỉ những loại thức ăn thủy sản có PCR âm tính với các mầm bệnh chính mới là an toàn sinh học” đưa ra những thách thức lớn đối với người dùng, nhà sản xuất thức ăn thủy sản và các bên liên quan khác, bao gồm:
– Nông dân bị mất niềm tin về an toàn sinh học của thức ăn thủy sản được cung cấp.
– Việc thu hồi sản phẩm hoặc từ chối sản phẩm dẫn đến tốn kém trong thương mại và bán hàng.
– Yêu cầu đăng ký quá mức ở nước nhập khẩu đối với nhà xuất khẩu thức ăn chăn nuôi.
Tất cả những thách thức này đều là những trở ngại lớn và chi phí gia tăng, không chỉ đối với các nhà sản xuất thức ăn thủy sản, vì chúng còn ảnh hưởng đến các nhà phân phối, đại lý, nông dân, nhà cung cấp, người tiêu dùng cuối cùng và những người khác.
Vai trò của PCR trong sản xuất thức ăn thủy sản
Một khi kết quả PCR cho ra dương tính đối với một mầm bệnh cụ thể. Đồng nghĩa các xét nghiệm sinh học trở thành tiêu chuẩn vàng để xác định khả năng sống sót của mầm bệnh.
Tuy nhiên, khi chúng ta xét đến thời gian và chi phí, thì những biện pháp này không thể được áp dụng thường xuyên. Bởi vì điều này sẽ gây trở ngại cho sản xuất thương mại và làm tăng chi phí thức ăn cho nông dân. Do đó, các phương pháp chẩn đoán PCR thường được sử dụng để đánh giá rủi ro an toàn sinh học của nguyên liệu hoặc thành phẩm thức ăn thủy sản, mặc dù chúng không cho phép đưa ra kết luận về khả năng tồn tại và khả năng lây nhiễm của mầm bệnh được phát hiện.
Vậy nên, hiện tại không có cách nào để xác định khả năng tồn tại của mầm bệnh bằng kỹ thuật PCR.
Theo Global Seafood
