Cà Mau: Đảm bảo 100% tàu cá cập cảng chỉ định

Còn tồn tại, bất cập

Trong Văn bản số 4483/BNN-KN gửi Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau ngày 10/7/2023, Bộ NN&PTNT chỉ rõ, sau hơn 5 năm triển khai thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU, qua 5 lần kiểm tra của Đoàn công tác Bộ NN&PTNT, kết quả thực hiện tại địa phương vẫn còn tồn tại bất cập, một số công việc chậm hoàn thành theo chỉ đạo.

Cụ thể, số liệu tàu cá về đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản của tỉnh còn chưa thống nhất trong các báo cáo của tỉnh và cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase). Tình trạng mua bán tàu cá tại địa phương không tuân thủ theo quy định của pháp luật diễn biến phức tạp, chưa được kiểm soát và xử lý theo quy định; Lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS) đạt gần 100%, tuy nhiên vẫn còn nhiều tàu cá mất kết nối dài ngày (55 tàu mất kết nối 6 tháng, 35 tàu mất kết nối 1 năm).

Sản lượng thủy sản khai thác của toàn tỉnh được theo dõi, giám sát chưa đầy đủ theo quy định (hiện mới kiểm soát 100% tàu cá ra vào tại 5 cảng cá; còn lại chưa kiểm soát được các tàu cá không cập cảng (khoảng 60%) dẫn đến sản lượng được giám sát mới đạt khoảng 40%). Cùng đó, việc thu, nộp nhật ký khai thác mới đạt khoảng 40%; thông tin nhật ký còn sơ sài, chưa ghi cụ thể tên loài nên chưa đảm bảo độ tin cậy trong truy xuất nguồn gốc dẫn đến nguy cơ hợp thức hóa hồ sơ.

Tàu cá cập cảng (không có sản phẩm thủy sản từ khai thác hoặc đã bán trên biển) nhưng công tác theo dõi, kiểm soát hoạt động của những tàu này để kịp thời ngăn chặn, xử lý nếu có hành vi khai thác IUU còn hạn chế. Chưa kể, tại địa phương có khoảng 70 cảng cá tư nhân đưa vào hoạt động nhưng chưa được công bố theo quy định nên tàu cá cập cảng bốc dỡ thủy sản khai thác là sai quy định pháp luật, không được theo dõi, giám sát, truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác dẫn đến không kiểm soát được hành vi khai thác IUU. Đặc biệt, vẫn còn tình trạng tàu cá địa phương vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài…

Bộ NN&PTNT yêu cầu tỉnh Cà Mau kiểm soát chặt chẽ hoạt động của tàu cá trên địa bàn tỉnh. Ảnh: ST

Gấp rút thay đổi

Theo Bộ NN&PTNT, Cà Mau là địa phương trọng điểm Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu lần thứ 4; với quyết tâm đến tháng 10/2023 gỡ cảnh báo “thẻ vàng” theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ NN&PTNT đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau tập trung lãnh đạo, chỉ đạo chính quyền các cấp, sở, ban, ngành và lực lượng chức năng thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và ý kiến chỉ đạo của Trưởng Ban chỉ đạo quốc gia về IUU; gắn trách nhiệm người đứng đầu các cấp với kết quả thực hiện; thường xuyên thanh tra, kiểm tra và nghiêm túc tổ chức kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân không hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao.

Căn cứ quy định của pháp luật và đặc thù tại địa phương thực hiện việc công bố cảng cá tại các cảng cá tư nhân để đưa vào hoạt động đúng quy định của pháp luật, kiểm soát, ngăn chặn hành vi khai thác IUU; các cảng cá không đủ điều kiện đề nghị kiên quyết không cho hoạt động.

Thực hiện giám sát sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng đảm bảo ghi đầy đủ, cụ thể tên loài trong hồ sơ giám sát để có cơ sở kiểm tra, cấp giấy xác nhận nguồn gốc thủy sản khai thác; đảm bảo 100% tàu cá cập cảng chỉ định, giám sát 100% sản lượng thủy sản khai thác tại địa phương; tuân thủ nghiêm quy định về xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân hợp thức hóa hồ sơ đối với các lô hàng xuất khẩu.

Nghiêm túc thực hiện và đảm bảo hoàn thành công tác quản lý tàu cá theo quy định. Theo dõi, kiểm soát chặt chẽ hoạt động của tàu cá địa phương và tàu cá của tỉnh khác hoạt động tại địa phương, tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU; đặc biệt là kiểm soát, xử lý tình trạng mua bán tàu cá tại địa phương phải đảm bảo tuân thủ theo quy định của pháp luật.

Tập trung cao điểm thực thi pháp luật, xử phạt triệt để các hành vi khai thác IUU xảy ra tại địa bàn tỉnh theo quy định tại Nghị định số 42/2019/NĐ-CP ngày 16/5/2019 của Chính phủ.

Sản lượng thủy sản khai thác bốc dỡ qua cảng phải ghi đầy đủ, cụ thể tên loài trong hồ sơ giám sát. Ảnh: ST

Cùng đó, tiếp tục hoàn thiện, đầu tư cơ sở hạ tầng nghề cá; điều động, biệt phái, bố trí đủ nguồn lực thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU cho cơ quan quản lý thủy sản địa phương, các cảng cá và lực lượng chức năng có liên quan. Đặc biệt, tập trung thực hiện các biện pháp mạnh để ngăn chặn, không để xảy ra tình trạng tàu cá địa phương tiếp tục vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài. 

Đồng thời, tập trung điều tra, truy tố các đối tượng môi giới, móc nối đưa tàu cá đi khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; giao trách nhiệm cụ thể cho các cơ quan, lực lượng chức năng theo dõi, giám sát chặt chẽ các đối tượng có nguy cơ cao vi phạm, gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp nếu tiếp tục để tàu cá vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.

Phan Thảo