Ngành công nghiệp nuôi biển đang đối mặt với hàng loạt thách thức từ nhiều phía, bao gồm cả khó khăn nội tại của các cá nhân và doanh nghiệp, cho đến những rào cản khắc nghiệt từ môi trường tự nhiên và quy định pháp luật.
Cần có những điều kiện tiên quyết để tiến ra biển như việc cấp phát quyền sử dụng mặt nước biển và giấy phép nuôi trồng thủy sản. Những yếu tố này đang được quản lý theo các quy định hiện hành nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành.
Nuôi biển đã được đề cập trong nhiều chính sách lớn, chẳng hạn như các Nghị quyết của Đảng và Chính phủ, từ Nghị quyết số 26-NQ/TW Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương khóa X đến Nghị quyết số 36-NQ/TW về Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam và các Luật Thủy sản được ban hành trong các năm 2003 và 2017. Các chính sách này là nền tảng pháp lý quan trọng cho sự phát triển của nuôi trồng thủy sản trên biển.
Việc cấp phép và giao mặt nước biển để nuôi trồng thủy sản phải tuân thủ theo Luật Thủy sản năm 2017 và các Nghị định liên quan như Nghị định số 26/2019/NĐ-CP và Nghị định số 11/2021/NĐ-CP.
Nuôi biển là chính sách có từ rất lâu đời, luôn được chú trọng phát triển
Theo quy định của Luật Thủy sản năm 2017, việc cấp phép nuôi trồng thủy sản trên biển hiện nay được thực hiện bởi hai cơ quan: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Mỗi cơ quan có phạm vi thẩm quyền riêng, từ vùng biển gần bờ đến vùng biển xa.
Đối với việc giao khu vực biển, có ba cơ quan chịu trách nhiệm: Ủy ban nhân dân cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, và Bộ Tài nguyên và Môi trường. Phạm vi quản lý của mỗi cơ quan này căn cứ vào khoảng cách từ bờ biển.
– (i) Ủy ban nhân dân cấp huyện giao khu vực biển trong phạm vi 3 hải lý cho cá nhân Việt Nam;
– (ii) Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao khu vực biển trong phạm vi 6 hải lý cho tổ chức, cá nhân Việt Nam;
– (iii) Bộ Tài nguyên và Môi trường giao khu vực biển cho các tổ chức, cá nhân Việt Nam và nhà đầu tư nước ngoài.
Tuy nhiên, việc cấp phép và giao khu vực biển đang gặp phải vướng mắc, dẫn tới các thủ tục hành chính kéo dài và không minh bạch. Để giải quyết vấn đề này, cần cải cách thủ tục hành chính, giảm thiểu các giấy tờ không cần thiết nhằm rút ngắn thời gian xử lý.
Điều kiện cơ bản là giao mặt nước và cấp phép nuôi trồng thủy sản trên biển
Ngày 4/4/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 37/2024/NĐ-CP với nhiều sửa đổi, bổ sung để làm rõ quy trình cấp phép, từ đó giảm thiểu thời gian xử lý và đảm bảo tính minh bạch.
Cuối cùng, việc nuôi trồng thủy sản trên biển còn đối mặt với nhiều thách thức khác như quy hoạch biển, xung đột sử dụng không gian, và vấn đề pháp lý liên quan đến quyền sử dụng khu vực biển.
