Quản lý chặt chẽ nuôi trồng thủy sản vùng biển Nam Trung bộ

Cục Thủy sản cho biết, theo kết quả quan trắc, cảnh báo môi trường và theo dõi sức khỏe thủy sản nuôi lồng/bè tại một số tỉnh trọng điểm khu vực Nam Trung bộ 7 tháng đầu năm 2023 và diễn biến môi trường các năm trước cho thấy: nhiệt độ nước các vùng nuôi tôm hùm năm 2023 trung bình 29,10C, cao hơn so với cùng kỳ 0,80C; chất lượng môi trường nước vùng nuôi tiếp tục có biểu hiện ô nhiễm, hàm lượng N-NH4+, P-PO43-, COD, coliform, Vibrio spp vượt giới hạn cho phép; đặc biệt, hàm lượng ôxy hòa tan thấp hơn giới hạn cho phép vào các tháng 4, 5, 6 và 7/2023.

Hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người nuôi do biến động của thời tiết. Ảnh: ST

Dự báo cuối tháng 8 và 9/2023, một số yếu tố môi trường sẽ tiếp tục biến động bất lợi như: biến động nhiệt độ nước, N-NH4+ tăng mạnh, mật độ vi khuẩn Vibrio tăng cao rất dễ xảy ra hiện tượng phú dưỡng thủy vực, nguy cơ dẫn đến sự nở hoa của tảo, làm ôxy hòa tan giảm mạnh vào thời điểm nắng nóng gay gắt. Từ tháng 10 – 12/2023, giá trị COD, coliform có nhiều nguy cơ tăng cao, đặc biệt ở các vùng chịu ảnh hưởng của nước ngọt như Xuân Yên, Xuân Phương (Phú Yên). Bên cạnh đó thời tiết diễn biến cực đoan, khó lường và phức tạp trong mùa mưa bão ảnh hưởng rất lớn đến thủy sản nuôi. 

Để nuôi trồng thủy sản trên biển nói chung và tôm hùm nói riêng phát triển bền vững, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người nuôi do biến động của thời tiết, chất lượng môi trường vùng nuôi, Cục Thủy sản đề nghị Sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ven biển Nam Trung bộ chỉ đạo các đơn vị chức năng liên quan bám sát tình hình thực tế, hướng dẫn người nuôi chủ động phối hợp với các đơn vị chức năng liên quan thực hiện tốt công tác quan trắc, cảnh báo môi trường; theo dõi chặt chẽ biến động của thời tiết và môi trường nước; làm tốt công tác phòng ngừa, ngăn chặn có hiệu quả các nguồn gây ô nhiễm môi trường nước ảnh hưởng đến vùng nuôi, khi phát hiện thủy sản nuôi có dấu hiệu bất thường hoặc bị chết rải rác cần hướng dẫn biện pháp xử lý khắc phục kịp thời. Không di chuyển lồng bè từ vùng nuôi có thủy sản bị bệnh sang vùng nuôi khác.

Tổ chức rà soát, quản lý vị trí, mật độ lồng bè nuôi phù hợp, đúng quy hoạch của địa phương và theo khuyến cáo thông báo tại các bản tin kết quả quan trắc môi trường của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản III.

Đối với nuôi tôm hùm

– Nâng cao lồng nuôi, đặt lồng ở giữa cột nước (cách đáy và cách bề mặt khoảng 2,0 m) để tránh thiếu ôxy cục bộ; vệ sinh lồng nuôi thường xuyên để tăng cường trao đổi nước bên trong và ngoài lồng nuôi; sử dụng lưới che để giảm ánh sáng trực tiếp vào lồng nuôi. Thường xuyên kiểm tra, theo dõi sức khỏe tôm nuôi, kiểm tra sự phân tầng nước tại vùng nuôi để kịp thời điều chỉnh lồng nuôi cho phù hợp. Thu gom vỏ tôm lột, vỏ nhuyễn thể từ thức ăn, bao đựng thức ăn, chất thải sinh hoạt từ các lồng nuôi và thức ăn dư thừa sau 2 – 3 giờ cho tôm ăn trước khi vận chuyển vào đất liền để xử lý theo đúng quy định;

– Sử dụng thức ăn tươi, sống đảm bảo chất lượng, sát trùng thức ăn; định kỳ bổ sung vitamin và khoáng vào thức ăn nhằm tăng sức đề kháng cho tôm nuôi. Khuyến cáo người nuôi giảm 70% lượng thức ăn cho tôm hùm trong những ngày thời tiết bất thường để hạn chế dư thừa thức ăn gây ô nhiễm môi trường; 

Với tôm nuôi đến kỳ thu hoạch nhưng chưa xuất bán được, cần di chuyển lồng đến vùng nuôi đã được quy hoạch có môi trường phù hợp; chủ động các biện pháp để kéo dài thời gian nuôi dưỡng, lựa chọn thức ăn, khẩu phần ăn phù hợp để giảm chi phí và duy trì chất lượng tôm; đồng thời theo dõi sát thị trường để thu hoạch vào thời điểm thích hợp.

Cùng đó, tổ chức xây dựng chuỗi liên kết sản phẩm tôm hùm chất lượng, an toàn truy xuất được nguồn gốc, lấy người dân làm trung tâm, có sự kết nối giữa các cấp lãnh đạo, quản lý với đơn vị nghiên cứu, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức nghề nghiệp của người dân để tạo ra giá trị gia tăng trong từng công đoạn; Có các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác và người nuôi để giảm giá thành, nâng cao hiệu quả, thúc đẩy tiêu thụ trong nước…

Với cá biển nuôi tại Phú Yên

Hiện nay, tại thị xã Sông Cầu, tỉnh Phú Yên đang xảy ra hiện tượng cá biển nuôi bị chết. Nhận định nguyên nhân ban đầu do nắng nóng kéo dài, mật độ lồng nuôi cao, lượng ôxy hòa tan thấp làm suy giảm sức đề kháng trên cá nuôi, là cơ hội cho tác nhân gây bệnh xâm nhập. Do đó, Cục Thủy sản khuyến cáo cần triển khai ngay một số nội dung cụ thể như sau:

– Che nắng cho lồng nuôi bằng lưới lan (màu đen) 2 lớp. Đối với vùng có nguy cơ cao nên di chuyển lồng bè đến nơi an toàn, có điều kiện môi trường phù hợp cho sinh trưởng và phát triển của cá nuôi (nơi có độ sâu > 4m khi triều cường); 

– Vệ sinh sát trùng toàn bộ lưới lồng, dụng cụ nuôi bằng thuốc sát trùng; treo túi vôi xung quanh lồng nuôi nhằm tạo điều kiện trao đổi nước giữa, trong và ngoài lồng nuôi;

– Sử dụng thức ăn đảm bảo chất lượng, sát trùng thức ăn; bổ sung vitamin và khoáng vào thức ăn nhằm tăng sức đề kháng cho cá nuôi. Giảm hoặc ngừng cho ăn vào thời điểm nắng nóng gay gắt.

Ngoài ra, Cục Thủy sản yêu cầu các đơn vị triển khai hiệu quả chỉ đạo của Bộ NN&PTNT về tăng cường chỉ đạo nuôi trồng thủy sản các tháng cuối năm 2023, đảm bảo kế hoạch tăng trưởng; chủ động ứng phó với nắng nóng, mưa bão, áp thấp nhiệt đới, và lũ trong năm nay.

Phạm Thu