Trứng nước là một loại thực phẩm chủ yếu cho ấu trùng động vật thủy sản, đặc biệt là cá cảnh và cá nước lợ trong giai đoạn phát triển. Tuy nhiên, khi xuất hiện quá nhiều, trứng nước có thể gây hại nghiêm trọng đến tôm nuôi.
Trứng nước là gì?
Được biết đến với tên tiếng Anh là Moina, trứng nước thuộc bộ Cladocera, còn gọi là con đỏ hoặc bo bo. Chúng là loài giáp xác nhỏ với giá trị dinh dưỡng cao. Trong môi trường nước, chúng có hình dạng tròn, kích thước siêu nhỏ và trong suốt nên họ thường gọi là trứng nước.
Trứng nước thường tụ tập ở ao nuôi thủy sản, vũng nước, và đầm lầy, đặc biệt ở những nơi có nhiều chất hữu cơ. Đặc tính đáng chú ý của chúng là khả năng sống trong môi trường ít oxy và chịu đựng biến đổi nhiệt độ từ 5 – 31 độ C. Dù vòng đời ngắn chỉ vài giờ đến vài tháng, sự phổ biến của chúng vẫn cần được kiểm soát nghiêm ngặt trong nuôi tôm.
Tác động tiêu cực đến tôm nuôi
Dù có vòng đời ngắn, sự xuất hiện dày đặc của trứng nước trong ao tôm có thể gây ra nhiều tác hại:
- Thiếu oxy và tôm dễ chết: Trứng nước cạnh tranh oxy với tôm, gây tình trạng thiếu oxy và chết ngạt cho tôm. Chúng có thể sống trong điều kiện thiếu oxy và thường nổi lên mặt nước vào ban đêm, làm việc loại bỏ rất khó khăn.
- Tôm chậm lớn: Trứng nước tiêu tốn các chất hữu cơ, khoáng chất, tảo và phù du – những nguồn thức ăn quan trọng cho tôm, làm giảm chất lượng nước và ảnh hưởng đến sự phát triển của tôm.
- Suy yếu và chết hàng loạt: Trứng nước tiết ra chất nhầy, gây cản trở khuếch tán oxy và làm nhiễm thức ăn của tôm, dẫn đến việc giảm khả năng bắt mồi và hấp thụ dinh dưỡng. Một số loài trứng nước còn có độc tố, làm suy yếu hệ miễn dịch và sức khỏe của tôm, thậm chí gây chết hàng loạt.
Phương pháp xử lý và phòng ngừa
Để kiểm soát trứng nước, người nuôi tôm thường sử dụng Chlorin hoặc vợt để loại bỏ. Tuy nhiên, phương pháp này không dễ thực hiện và thường không hiệu quả hoàn toàn.
Áp dụng lưới vuông chỉ lớn để dễ dàng loại trừ trứng trong ao đất
Chọn loại lưới sợi 3.6 ly, kích thước lỗ 2.5cm, dài bằng chiều dài dàn quạt nước và cao hơn độ sâu nước khoảng 15cm. Dùng tầm tre hoặc tầm vong để căng lưới cách quạt nước khoảng 1.5m. Khi quạt nước hoạt động, trứng nước sẽ bị cuốn vào dòng chảy và mắc vào lưới. Thực hiện vệ sinh lưới định kỳ 7 – 10 ngày bằng bàn chải.
Trong ao bạt, việc thay nước và lọc sạch nước qua lưới dày cũng là phương pháp hiệu quả. Anh em cần cải tạo và sên vét đáy ao đúng kỹ thuật:
- Cấp nước vào ao qua túi lọc để giảm thiểu sự xâm nhập của trứng nước.
- Sau khi cấp nước, cần chạy quạt nước để thúc đẩy ấu trùng nở.
- Sử dụng Chlorine theo hướng dẫn của chuyên gia để diệt ấu trùng gây hại.
- Sử dụng chế phẩm sinh học tạo môi trường nuôi tôm trước khi thả và trong quá trình nuôi.