Ngành tôm Việt Nam đứng trước thách thức lớn trong việc cạnh tranh trên thị trường châu Á do chi phí sản xuất cao, từ 3,5 USD năm 2009 lên tới 3,7 USD năm 2023 đối với loại tôm cỡ 50-60 con/kg. Đáng chú ý, tỷ lệ chết của tôm trong quá trình nuôi có khi đạt mức 40-50%.
Tiến sỹ Nguyễn Văn Tiến, chuyên gia tại De Heus – một doanh nghiệp tiên phong trong sản xuất thức ăn cho tôm với nhà máy hiện đại tại Vĩnh Long, khẳng định rằng “Cần cải thiện hiệu quả sản xuất kết hợp với chiến lược thương hiệu mạnh mẽ để phát triển bền vững ngành tôm Việt Nam”.
Bức tranh tổng quan và thách thức của ngành tôm
Tiến sỹ Nguyen Van Tien đã chỉ ra các khó khăn chính trên toàn bộ chuỗi giá trị ngành tôm từ nguyên liệu đến người tiêu dùng. Đặc biệt, ông đề cao việc cần có nguồn nguyên liệu chất lượng và giá thành phù hợp. Tại khâu sản xuất và phân phối thức ăn, mặc dù có chiến lược phân phối ổn định từ nhà sản xuất tới đại lý lớn, việc từ đại lý tới các hộ nuôi lại gặp khó khăn do tình trạng chậm trả tiền, gây áp lực lên giá thức ăn tại những khâu cuối.
Một vấn đề lớn khác ở khâu sản xuất giống là thiếu các chương trình chọn giống kháng bệnh hiệu quả, khiến các trại nhỏ gặp nhiều khó khăn. Nguồn cấp giống tôm chất lượng cao không đáp ứng được nhu cầu thị trường.
Chất lượng giống tôm cải tiến. Ảnh: Hóa chất nhà nông
Trong khi đó ở các trang trại nuôi tôm, vẫn còn thiếu các giải pháp an toàn sinh học và hệ thống quản lý chất thải hiệu quả. Điều này dẫn đến suy giảm sức khỏe tôm và làm tăng chi phí không chỉ tiền bạc mà còn cả môi trường.
Các cơ sở thu mua và chế biến ở Việt Nam có năng lực và công nghệ tiên tiến, nhưng năng lực chế biến sâu còn hạn chế, cần được nâng cao để tạo ra nhiều sản phẩm giá trị gia tăng hơn. Trong khâu phân phối, giá nhập khẩu giảm nhưng yêu cầu về chất lượng và an toàn thực phẩm ngày càng cao.
Người tiêu dùng hiện nay không chỉ quan tâm đến giá cả mà còn yêu cầu cao về chất lượng và an toàn thực phẩm, cần các sản phẩm đa dạng và thông tin rõ ràng.
Tiến sỹ Nguyễn Văn Tiến nhấn mạnh rằng để giải quyết những thách thức này, cần có sự đổi mới về công nghệ và các giải pháp trong tất cả các khâu của chuỗi giá trị ngành tôm, từ sản xuất đến tiêu dùng.
Chiến lược và Đổi mới trong Ngành Tôm
De Heus, thông qua các chương trình hợp tác và chuyển giao công nghệ, đang dần đưa ra giải pháp dinh dưỡng và nuôi trồng mới cho ngành tôm, với mục tiêu sản xuất tôm tốt hơn với chi phí thấp hơn.
Trong đó, hợp tác giữa nhà cung cấp thức ăn và giống tôm là chìa khóa để cải thiện chất lượng và giảm chi phí sản xuất. Ngoài ra, việc áp dụng các mô hình nuôi tôm bền vững và có trách nhiệm với môi trường cũng là một trong những giải pháp quan trọng để phát triển ngành tôm trong bối cảnh hiện nay.
Giá thành tôm tại Việt Nam cao hơn các thị trường lớn. Ảnh: Hóa chất nhà nông
Chương trình dinh dưỡng tôm của De Heus bao gồm việc cung cấp các sản phẩm dinh dưỡng đa dạng, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của tôm, cùng với các dịch vụ kỹ thuật như Lab di động phát hiện dịch bệnh, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất và đảm bảo môi trường an toàn sinh học.
Xây Dựng Mô Hình Nuôi Tôm Mới
Tiến sỹ Nguyễn Văn Tiến từ De Heus đã giới thiệu về các mô hình nuôi tôm mới mà công ty đang triển khai, với mục tiêu tăng trưởng vững chắc và bền vững, kết hợp cùng đối tác trong và ngoài nước.
