Giải thích hiện tượng tôm càng xanh “ăn thịt đồng loại”

Tập tính tiêu thụ thức ăn của tôm càng xanh

Thức ăn của tôm càng xanh trong tự nhiên bao gồm:

– Động vật: Giun, ốc, cá nhỏ, giáp xác,…

– Thực vật: Tảo, mùn bã hữu cơ,…

Trong điều kiện nuôi nhốt, thức ăn cho tôm càng xanh thường là thức ăn viên công nghiệp. Thức ăn viên công nghiệp được sản xuất với thành phần dinh dưỡng cân đối, phù hợp với nhu cầu của tôm càng xanh.

Tập tính tiêu thụ thức ăn của tôm càng xanh khá đơn giản. Tôm càng xanh dùng râu để tìm kiếm thức ăn. Khi phát hiện thấy thức ăn, tôm càng xanh sẽ dùng càng kẹp thức ăn đưa vào miệng. Tôm càng xanh có thể ăn cả thức ăn sống và thức ăn chết.

Tôm càng xanh là loài ăn nhiều, chúng có thể ăn liên tục trong suốt ngày đêm. Tuy nhiên, tôm càng xanh có xu hướng ăn nhiều hơn vào ban đêm.

Tại sao tôm càng xanh lại “ăn thịt đồng loại”

Từ tập tính tiêu thụ thức ăn của loài thủy sản này, chúng ta có thể thấy được chúng là loài ăn tạp. Thậm chí, nếu thiếu thức ăn, tôm càng xanh sẵn sàng “xơi” ngay thịt đồng loại, đặc biệt là khi thức ăn không đủ hoặc thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết.

Thuộc loài động vật ăn tạp nên nhu cầu tiêu thụ thức ăn của tôm càng xanh là rất cao

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tôm càng xanh ăn thịt đồng loại, bao gồm:

– Thức ăn thiếu hụt hoặc không đủ: Tôm càng xanh thuộc vào nhóm động vật ăn tạp, chúng cần một chế độ ăn uống đa dạng để phát triển khỏe mạnh. Nếu thức ăn không đủ hoặc thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết, tôm càng xanh sẽ có xu hướng ăn thịt đồng loại để bổ sung dinh dưỡng.

– Điều kiện môi trường không phù hợp: Tôm càng xanh là loài động vật ưa sống ở môi trường nước sạch, có nhiều thức ăn và oxy. Một khi điều kiện môi trường không phù hợp, chẳng hạn như nước bẩn, thiếu oxy, tôm càng xanh sẽ bị stress và có thể dẫn đến hiện tượng ăn thịt đồng loại.

– Thiên địch: Bản thân loài tôm này có rất nhiều thiên địch tự nhiên, chẳng hạn như cá, chim, rùa,… Khi những con tôm khác đến gần, chúng không phân biệt được và ra sức tấn công để để tự bảo vệ cho bản thân.

– Tình trạng stress: Là loài động vật nhạy cảm với môi trường sống. Khi bị stress, tôm càng xanh có thể có những hành vi bất thường, chẳng hạn như ăn thịt đồng loại.

– Thiếu hụt hormone serotonin: Bên trong tôm  có một loại hormone gọi là serotonin. Serotonin có tác dụng điều hòa tâm trạng và hành vi của tôm càng xanh. Nếu tôm càng xanh bị thiếu hụt serotonin, chúng có thể có xu hướng ăn thịt lẫn nhau.

Trong đó, nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến hiện tượng tôm càng xanh ăn thịt đồng loại là do thức ăn không đủ hoặc thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết. Khi thức ăn không đủ, tôm càng xanh sẽ cạnh tranh nhau để giành lấy thức ăn. Trong trường hợp này, tôm càng xanh yếu hơn có thể bị tôm càng xanh khỏe mạnh hơn ăn thịt.

Làm thế nào để hạn chế tình trạng tôm càng xanh “ăn thịt đồng loại”

Tôm càng xanh là loài giáp xác thuộc họ Palaemonidae, có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Chúng có đặc tính hay ăn thịt lẫn nhau, đặc biệt là những con mới lột xác.

Tôm càng xanh có tập tính ăn thịt đồng loại

Nguyên nhân là do khi lột xác, vỏ tôm mềm, yếu, không thể tự vệ. Nếu không có nơi trú ẩn, tôm mới lột xác sẽ dễ dàng bị tôm khác ăn thịt. Sau đây là một số giải pháp, để ngăn chặn hiện tượng này xảy ra: 

– Biện pháp 1: Hãy xây dựng cho tôm một chế độ ăn, vừa đầy đủ về số lượng và chất lượng.. Bởi khi tôm được ăn no, dinh dưỡng đầy đủ, tức chu kỳ lột xác sẽ diễn ra tương đối đồng loạt, từ đó hạn chế hiện tượng ăn thịt lẫn nhau. Đặc biệt lưu ý về chất lượng thức ăn cho tôm với hàm lượng đạm phải phù hợp từng giai đoạn phát triển của tôm. Tôm càng xanh là loài ăn tạp thiên về động vật, do đó đòi hỏi thức ăn phải có hàm lượng đạm cao.

– Biện pháp 2: Khi cho ăn, không nên cho ăn một chỗ mà phải rải thức ăn đều khắp ao để hạn chế tôm di chuyển bắt mồi. Lý do nếu tôm đang đói, lại phải di chuyển kiếm mồi, nên khi gặp những con mới lột xác, hiện tượng ăn thịt sẽ xảy ra. Theo kinh nghiệm thực tế, cho tôm ăn một chỗ có hiện tượng ăn thịt lẫn nhau nhiều hơn cho tôm ăn đều khắp ao.

– Biện pháp 3: Thả chà trong ao làm chỗ dựa và chỗ trú ẩn cho tôm lột xác. Khi tôm lột xác, vỏ tôm mềm, yếu, không thể tự vệ.. Thả chà trong ao sẽ tạo ra những nơi trú ẩn cho tôm lột xác, giúp giảm hiện tượng ăn thịt lẫn nhau. Nên sử dụng chà tre, trâm bầu, bần, nhãn,… Hạn chế sử dụng chà chứa các tinh dầu như: Cam, Tràm, Bạch Đàn,…

Hiện nay, có một số nghiên cứu gần đây cho thấy việc bổ sung bột vỏ chuối sứ vào thức ăn cho tôm càng xanh có thể giúp giảm tình trạng ăn thịt đồng loại. Nguyên nhân là do vỏ chuối sứ chứa nhiều tryptophan, một loại axit amin có tác dụng kích thích sản sinh hormone serotonin, làm giảm sự hung hăng của tôm.

Ngoài ra, để hạn chế hiện tượng tôm càng xanh ăn thịt lẫn nhau, người nuôi cũng cần chú ý đến các yếu tố khác như:

– Quản lý môi trường nuôi tốt, đảm bảo các yếu tố môi trường như pH, độ mặn, độ kiềm,… ở mức phù hợp.

– Thả giống đồng đều về kích cỡ.

– Thường xuyên kiểm tra ao nuôi, phát hiện sớm những con tôm mới lột xác để có biện pháp bảo vệ.

Hy vọng thông qua lý giải và đưa ra các biện pháp trên sẽ giúp hạn chế hiện tượng tôm càng xanh ăn thịt lẫn nhau, góp phần nâng cao hiệu quả nuôi tôm.